Posted: Mon May 09, 2005 5:56 am
Xin cho họ có được một giấc mơ. . .
Đó là một buổi sáng ngày thứ Ba, 5 tháng 4, 2005., Tôi lái xe từ San Diego lên Santa Ana thăm ông anh, anh Ái, một cựu Trưởng ty Nông nghiệp nhiều năm ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Sở dĩ tôi phải giới thiệu chức vụ của anh cũng chỉ để nói lên cái lý do tôi thường lái xe lên đấy,cũng chỉ để kiếm tìm tình chiến hữu ngày xưa. Anh em kiếm tiệm cà phê vỉa hè, ngồi tán gẫu. Đủ mọi chuyện, đa số là những chuyện nói ra chỉ để cùng nhau cười cho khuây khoả.để xua tan những ức chế mà chỉ có những ai ở lâu nơi đồng đất nước người mới thấm được
Mọi lần tôi đến thăm anh, tôi thường báo trước, nhưng lần này tôi không làm như vậy.
Đèn đỏ, bỗng nhiên tôi linh cảm như có ai đang nhìn tôi, quay sang xe bên trái, tôi nhận ra ngay Anh. . .
Tôi quay sang, sao anh ta còn sống mà lại béo tốt như thế này?
- Ê bạn, nhớ rồi, khoẻ không, theo tớ nghe.
Tôi vui vẻ gật đầu và vui vẻ theo anh . Xe rẽ vào khu sinh hoạt của nhật báo Người Việt thì tôi mất bóng của anh, anh Thuận. . .
. . .Tôi với Thuận bị tù chung ở Trại 8 liên trại 4. Ở đội 2 anh nằm cạnh tôi, đến khi tôi chuyển xuống đội rau xanh thì anh được vào toán cưa xẻ. Được vào toán cưa xẻ là một đặc ân chứ không như các cụ ta ngày xưa vẫn than : " Thứ nhất hay Đ.. .Thứ nhì kéo cưa" đâu, vì ở đó, khẩu phần ăn được " bồi dưỡng" rất nhiều. . Và, cái phần nhiều ấy, tuy chỉ đủ cho một người tù làm việc cực nhọc như Thuận ăn để tiếp tục sống và khổ sai. Nhưng thỉnh thoảng Thuận vẫn đón tôi ở khu tắm công cộng, dúi cho tôi, khi thì củ mì, củ khoai, có khi cả một bát cơm trắng mà anh nguy trang trong một ca uống nước cưa từ ống nứa. . .
Hôm ấy, trời mưa, tôi đang còng lưng kéo lồ ô về trại. Đi ngang qua toán cưa xẻ thì tự nhiên tôi thấy có ai thọc một cái gì âm ấm vào trong túi. Tôi biết đó là " thực phẩm chi viện" của Thuận. . .
Tôi mừng rở kéo đám lô ô xuống phía suối định bụng sẽ thanh toán ngay cái " âm ấm" kia đang thôi thúc bao tử teo tóp vì lạnh
. . .Vừa gác bó lồ ô lên một tán cây lớn, vừa lom khom chui vào bụi rậm thì một cảnh vệ phóng tới , hắn lấy giây sắn trói thúc ké tôi lại rồi dẫn tôi lên bộ chỉ huy.
" phòng xử án" của bộ chỉ huy có 2 chỗ làm việc, được chia ra làm 2 bởi một tấm phiên mỏng.
Tôi ngạc nhiên khi vừa bước vào đã thấy Thuận đang ngồi ở ô thứ nhất.
Tôi nghe tiếng Thuận rắn rỏi:
- Thưa cán bộ, tôi biết trao đổi thức ăn là phạm nội quy, nhưng hôm nay cái dạ dầy của tôi không tốt.. .
Tôi nghe thấy tiếng đập bàn:
- Anh nói sao, anh nói những củ sắn này của Đảng và nhà nước cho anh là có độc tố chắc. . .Anh có biết. . .
Tai tôi ù ù chỉ nghe thấy nhiều tiếng " anh có biết" gay gắt, hận thù.
Thuận và tôi bị làm kiểm điểm và hậu quả to lớn đã đến với Thuận, anh bị đổi lên Đội I, đội xung kích thi đua. . .
Hơn 2 tuần, tôi cố gắng kiếm Thuận nhưng không gặp. . . Bửa đi lấy nước sôi, gặp Hùng Xùi tôi hỏi:
- Thuận ra sao? Tao kiếm nó không thấy?
Vẫn giọng cười dùng cho cả vui lẫn buồn:
- Đi nhà thương rồi, cái thằng trông tưởng mập, khi khiêng đi nhẹ như tấm mền. . .
Tôi băn khoăn:
- Sao đi nhà thương?
Vẫn giọng cười ấy, nhưng đã giảm tông chỉ đủ tôi nghe:
- Cậu điên rồi à, ngoài đời đi nhà thương là do con vi trùng. Trong tù con vi trùng " đói" khủng khiếp lắm.
Sau đó 3 ngày là chuyển trại. Từ đó, tôi cứ băn khoăn không biết Thuận sống chết ra sao. ." Có một kinh nghiệm khi khiêng người bạn tù đi nhà thương, đang khiêng, cái đòn oằn xuống, nặng nề, ấy là bạn tù đã chết. . ." Còn nhẹ như Hùng xùi mô tả thì không sao. .Nhưng, với tôi, cả khi được phóng thích và cả khi được sang Mỹ định cư, tôi vẫn nhớ đến Thuận như đang nợ anh một món nợ khó trả . .
Tìm được chỗ đậu xe, thì bóng Thuận đã hoà trong một đám đông. Họ làm gì vậy kìa. Người thì mặc đại lễ của quân đội Cộng Hoà, người thì mặc quân phục của quân đội Mỹ, cả lon lá của quân đội Mỹ nữa kìa. Họ đang làm đơn gì thế, rất bí mật, hí hửng, . . .
Tôi hỏi một ông già đang lấy tay che những hàng chử viết. Ông ấy nhìn tôi giọng hãnh diện:
- Phải có đơn mới có quyền làm. Đơn không được phát nữa. . .
Tôi vòng sang phía hông đám đông mong kiếm Thuận thì đã thấy anh chậy ngược phía tôi, anh nắm tay tôi kéo nhanh ra phía ngoài:
- Tớ xin lỗi đã làm mất thì giờ của cậu. Cậu có biết " chúng nó" đang làm cái gì không? Đang làm đơn xin ra nhập làm cựu binh Huê Kỳ đó. . .Rõ nỡm.
Anh và tôi đứng ưỡn người ngắm nhau như có cùng một nỗi băn khoăn xem: " Sau bao nhiêu năm dâu bể bây giờ ra sao?"
Tôi tần ngần nói lời ân hận về gói củ mì ngày xưa đã gây tai nạn cho anh, thì Thuận cười lớn, giọng cười anh lúc này sao giông giống như của Hùng Xùi:
- Này, tớ phải cám ơn cậu mới được. Qua nhà thương Yên Bái, con y tá bị chồng đang trong Nam bỏ rơi, thấy tớ đẹp trai, giới thiệu cho làm thủ kho.
Tôi buột miệng;
- Thủ kho to hơn thủ trưởng.
Thuận lại cười lớn, anh đưa vội tôi cái danh thiếp:
- Nhà và phone của tớ đây, tớ phải đi ngay có chuyện cần lắm.
Tôi đi thẳng ra xe, thôi Chủ nhật sau sẽ gặp anh Ái. . .
Sau lưng tôi, trên những cái bàn to rộng kia, những bạn tù của tôi đang nuôi một giấc mơ mới. .Giấc mơ này thay hế giấc mơ cũ : " Ước gì được về với gia đình, được ăn một bữa cơm no rồi sau đó lăn quay ra chết, cũng được."
giấc mơ mới này đúng hay sai, nhưng họ đã mang vác một quá khứ cay đắng và trong những cái đầu hoa râm, bạc trắng kia xin Thượng đế ban cho họ một giấc mơ. . .
Tôi thấy nhẹ hẳn người. ..
Nguyễn Trọng Hoàn
Mọi lần tôi đến thăm anh, tôi thường báo trước, nhưng lần này tôi không làm như vậy.
Đèn đỏ, bỗng nhiên tôi linh cảm như có ai đang nhìn tôi, quay sang xe bên trái, tôi nhận ra ngay Anh. . .
Tôi quay sang, sao anh ta còn sống mà lại béo tốt như thế này?
- Ê bạn, nhớ rồi, khoẻ không, theo tớ nghe.
Tôi vui vẻ gật đầu và vui vẻ theo anh . Xe rẽ vào khu sinh hoạt của nhật báo Người Việt thì tôi mất bóng của anh, anh Thuận. . .
. . .Tôi với Thuận bị tù chung ở Trại 8 liên trại 4. Ở đội 2 anh nằm cạnh tôi, đến khi tôi chuyển xuống đội rau xanh thì anh được vào toán cưa xẻ. Được vào toán cưa xẻ là một đặc ân chứ không như các cụ ta ngày xưa vẫn than : " Thứ nhất hay Đ.. .Thứ nhì kéo cưa" đâu, vì ở đó, khẩu phần ăn được " bồi dưỡng" rất nhiều. . Và, cái phần nhiều ấy, tuy chỉ đủ cho một người tù làm việc cực nhọc như Thuận ăn để tiếp tục sống và khổ sai. Nhưng thỉnh thoảng Thuận vẫn đón tôi ở khu tắm công cộng, dúi cho tôi, khi thì củ mì, củ khoai, có khi cả một bát cơm trắng mà anh nguy trang trong một ca uống nước cưa từ ống nứa. . .
Hôm ấy, trời mưa, tôi đang còng lưng kéo lồ ô về trại. Đi ngang qua toán cưa xẻ thì tự nhiên tôi thấy có ai thọc một cái gì âm ấm vào trong túi. Tôi biết đó là " thực phẩm chi viện" của Thuận. . .
Tôi mừng rở kéo đám lô ô xuống phía suối định bụng sẽ thanh toán ngay cái " âm ấm" kia đang thôi thúc bao tử teo tóp vì lạnh
. . .Vừa gác bó lồ ô lên một tán cây lớn, vừa lom khom chui vào bụi rậm thì một cảnh vệ phóng tới , hắn lấy giây sắn trói thúc ké tôi lại rồi dẫn tôi lên bộ chỉ huy.
" phòng xử án" của bộ chỉ huy có 2 chỗ làm việc, được chia ra làm 2 bởi một tấm phiên mỏng.
Tôi ngạc nhiên khi vừa bước vào đã thấy Thuận đang ngồi ở ô thứ nhất.
Tôi nghe tiếng Thuận rắn rỏi:
- Thưa cán bộ, tôi biết trao đổi thức ăn là phạm nội quy, nhưng hôm nay cái dạ dầy của tôi không tốt.. .
Tôi nghe thấy tiếng đập bàn:
- Anh nói sao, anh nói những củ sắn này của Đảng và nhà nước cho anh là có độc tố chắc. . .Anh có biết. . .
Tai tôi ù ù chỉ nghe thấy nhiều tiếng " anh có biết" gay gắt, hận thù.
Thuận và tôi bị làm kiểm điểm và hậu quả to lớn đã đến với Thuận, anh bị đổi lên Đội I, đội xung kích thi đua. . .
Hơn 2 tuần, tôi cố gắng kiếm Thuận nhưng không gặp. . . Bửa đi lấy nước sôi, gặp Hùng Xùi tôi hỏi:
- Thuận ra sao? Tao kiếm nó không thấy?
Vẫn giọng cười dùng cho cả vui lẫn buồn:
- Đi nhà thương rồi, cái thằng trông tưởng mập, khi khiêng đi nhẹ như tấm mền. . .
Tôi băn khoăn:
- Sao đi nhà thương?
Vẫn giọng cười ấy, nhưng đã giảm tông chỉ đủ tôi nghe:
- Cậu điên rồi à, ngoài đời đi nhà thương là do con vi trùng. Trong tù con vi trùng " đói" khủng khiếp lắm.
Sau đó 3 ngày là chuyển trại. Từ đó, tôi cứ băn khoăn không biết Thuận sống chết ra sao. ." Có một kinh nghiệm khi khiêng người bạn tù đi nhà thương, đang khiêng, cái đòn oằn xuống, nặng nề, ấy là bạn tù đã chết. . ." Còn nhẹ như Hùng xùi mô tả thì không sao. .Nhưng, với tôi, cả khi được phóng thích và cả khi được sang Mỹ định cư, tôi vẫn nhớ đến Thuận như đang nợ anh một món nợ khó trả . .
Tìm được chỗ đậu xe, thì bóng Thuận đã hoà trong một đám đông. Họ làm gì vậy kìa. Người thì mặc đại lễ của quân đội Cộng Hoà, người thì mặc quân phục của quân đội Mỹ, cả lon lá của quân đội Mỹ nữa kìa. Họ đang làm đơn gì thế, rất bí mật, hí hửng, . . .
Tôi hỏi một ông già đang lấy tay che những hàng chử viết. Ông ấy nhìn tôi giọng hãnh diện:
- Phải có đơn mới có quyền làm. Đơn không được phát nữa. . .
Tôi vòng sang phía hông đám đông mong kiếm Thuận thì đã thấy anh chậy ngược phía tôi, anh nắm tay tôi kéo nhanh ra phía ngoài:
- Tớ xin lỗi đã làm mất thì giờ của cậu. Cậu có biết " chúng nó" đang làm cái gì không? Đang làm đơn xin ra nhập làm cựu binh Huê Kỳ đó. . .Rõ nỡm.
Anh và tôi đứng ưỡn người ngắm nhau như có cùng một nỗi băn khoăn xem: " Sau bao nhiêu năm dâu bể bây giờ ra sao?"
Tôi tần ngần nói lời ân hận về gói củ mì ngày xưa đã gây tai nạn cho anh, thì Thuận cười lớn, giọng cười anh lúc này sao giông giống như của Hùng Xùi:
- Này, tớ phải cám ơn cậu mới được. Qua nhà thương Yên Bái, con y tá bị chồng đang trong Nam bỏ rơi, thấy tớ đẹp trai, giới thiệu cho làm thủ kho.
Tôi buột miệng;
- Thủ kho to hơn thủ trưởng.
Thuận lại cười lớn, anh đưa vội tôi cái danh thiếp:
- Nhà và phone của tớ đây, tớ phải đi ngay có chuyện cần lắm.
Tôi đi thẳng ra xe, thôi Chủ nhật sau sẽ gặp anh Ái. . .
Sau lưng tôi, trên những cái bàn to rộng kia, những bạn tù của tôi đang nuôi một giấc mơ mới. .Giấc mơ này thay hế giấc mơ cũ : " Ước gì được về với gia đình, được ăn một bữa cơm no rồi sau đó lăn quay ra chết, cũng được."
giấc mơ mới này đúng hay sai, nhưng họ đã mang vác một quá khứ cay đắng và trong những cái đầu hoa râm, bạc trắng kia xin Thượng đế ban cho họ một giấc mơ. . .
Tôi thấy nhẹ hẳn người. ..
Nguyễn Trọng Hoàn