Y Học Thường Thức

[macco]

Muốn hạ thấp áp huyết hãy ăn ít muối (HealthDay News) - Tiêu thụ quá nhiều muối có thể dẫn tới chứng thuộc về tim mạch gọi là “áp huyết cao đề kháng” (resistant high blood pressure hoặc resistant hypertension), mặc dù bệnh nhân đang dùng những thuốc để hạ thấp áp huyết, theo phúc trình của các nhà nghiên cứu tại trường đại học University of Alabama.

Tình trạng áp huyết cao gọi là “resistant hypertension” xẩy ra khi áp huyết vẫn cứ ở mức cao hơn bình thường, mặc dù bệnh nhân dùng ba thứ thuốc để cố gắng hạ thấp. Trong trường hợp áp huyết có thể kiềm chế, nhưng bệnh nhân cần phải dùng từ 4 thứ thuốc trở lên để điều trị, thì cũng bị coi là đề kháng trị liệu.

“Chế độ dinh dưỡng có nhiều muối là yếu tố quan trọng khiến cho áp huyết đề kháng trị liệu,” lời Bác Sĩ Eduardo Pimenta, người cầm đầu toán nghiên cứu, hiện thời làm việc tại Department of Hypertension and Nephrology, thuộc viện Dante Pazzanese Institute of Cardiology ở Sao Paulo, Brazil.

Ðể khảo cứu, toán chuyên gia của Bác Sĩ Pimenta đã chọn một cách tình cờ 13 bệnh nhân mắc chứng áp huyết cao đề kháng để cho họ ăn theo một chế độ dinh dưỡng có số lượng muối cao hoặc thấp. Tất cả những bệnh nhân này đang dùng ít nhất ba thứ thuốc để kiểm soát áp huyết.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những bệnh nhân ăn theo chế độ dinh dưỡng có số lượng muối thấp thì mức áp huyết tâm thu của họ giảm 22.6 mmHg, và mức áp huyết tâm trương của họ giảm 9.2 mmHg, so với những người ăn theo chế độ dinh dưỡng có số lượng muối cao.

Ngoài sự kiện nói trên, những người áp dụng chế độ dinh dưỡng ít muối cũng giảm sức nặng và những chất lỏng ứ đọng trong thân thể nhiều hơn, so với những người ăn nhiều muối, trong khi cả hai nhóm đều dùng thuốc kiểm soát áp huyết.

Bác Sĩ Pimenta nói: “Những bệnh nhân có áp huyết đề kháng thì rất nhậy cảm đối với muối, mặc dù họ dùng từ ba thứ thuốc trở lên để chống áp huyết cao. Tác dụng hạ thấp áp huyết của chế độ dinh dưỡng ít muối có hiệu quả hơn một số dược phẩm chống áp huyết cao.”

Bác Sĩ Gregg C. Fonarow, giáo sư khoa tim mạch tại trường đại học University of California, Los Angeles, đồng ý rằng chất muối có thể góp phần vào chứng áp huyết đề kháng.

Ông nói: “Cuộc nghiên cứu tuy nhỏ nhưng đáng chú ý này cho thấy rằng trong số những bệnh nhân dùng thuốc chống áp huyết cao thì sự hạn chế tiêu thụ muối có một hiệu ứng quan trọng để hạ thấp áp huyết bằng cách giảm những chất lỏng ứ đọng trong huyết quản và cải thiện chức năng của hệ thống tuần hoàn.”

Những cuộc nghiên cứu qui mô gần đây cho các bệnh nhân trong bệnh viện cho thấy rằng họ có thể hạ thấp áp huyết một cách hiệu quả nhờ áp dụng kế hoạch dinh dưỡng “Dietary Approaches to Stop Hypertension” (DASH) (Những Phương Thức Dinh Dưỡng Ðể Chận Ðứng Áp Huyết Cao), theo lời Bác Sĩ Fonarow.

Ông khuyên: “Sự tiêu thụ quá nhiều chất sodium (trên 2,300 miligram hàng ngày) cần nên tránh cho tất cả những bệnh nhân có áp huyết cao; và những bệnh nhân có áp huyết cao đề kháng thuốc thì cần nên áp dụng một cách nghiêm khắc chế dinh dưỡng ít muối (từ 1,500 trở xuống mỗi ngày).

Muốn biết thêm thông tin về chứng áp huyết cao và muối, quí vị hãy viếng trang mạng http://www.americanheart.org của American Heart Association (Hội Tim Mỹ). (n.m.)

[khieulong]

Sinh tố C giúp cho xương của đàn ông cao niên vững chắc
HealthDay News - Chế độ dinh dưỡng nhiều trái cây và rau có thể giúp giới đàn ông cao niên ngăn ngừa tình trạng loãng xương, là chứng thường gây ra những ca gẫy xương hông, theo một cuộc nghiên cứu tại trường đại học Tufts University.

Ðiều quan trọng là nhận ra rằng những vấn đề “mật độ khoáng chất của xương, tình trạng của xương, và nguy cơ gẫy xương, có liên quan tới nhiều yếu tố khác về dinh dưỡng, chứ không phải chỉ riêng chất calcium,” lời bà Katherine Tucker, giáo sư môn dinh dưỡng bệnh lý tại Ðại Học Tufts, người cầm đầu cuộc nghiên cứu.

Bà nói rằng sinh tố C có tác dụng chống viêm sưng - tình trạng góp phần vào chứng loãng xương - đồng thời là chất thiết yếu để tạo ra keo collagen giúp củng cố xương.

Phúc trình từ cuộc nghiên cứu này sẽ được đăng trong số Tháng Mười 2008 của đặc san dinh dưỡng Journal of Nutrition.

“Những cuộc nghiên cứu trước đây cũng đã đạt được những kết luận tương tự về phúc lợi của trái cây và rau đối với xương,” bà Tucker nói, nhưng chúng đã không thể xác định rõ rệt sinh tố C như là một trong những yếu tố bảo vệ. Dùng sinh tố C bổ sung (thay vì ăn nhiều trái cây và rau) cũng đem lại phúc lợi cho một số đàn ông tham gia cuộc nghiên cứu, nhưng còn quá sớm để đề nghị người ta dùng những sản phẩm bổ sung như vậy, bà Tucker nói thêm.

Một điều trớ trêu là cuộc nghiên cứu này không thấy có những phúc lợi tương tự của sinh tố C đối với nữ giới - là những người thường mắc chứng loãng xương ở tuổi sớm hơn và ở tỉ lệ nhiều hơn nam giới, theo lời bà Tucker.

Bà nói: “Chúng tôi không biết rõ tại sao có chuyện đó. Trước đây chúng tôi tưởng rằng sinh tố C phải giúp ích cho cả đàn ông lẫn đàn bà.”

Tuy nhiên, cuộc nghiên cứu cho thấy những người đàn ông hút thuốc lá thì được hưởng bảo vệ từ sinh tố C ít hơn, và đây cũng là một kết quả bất ngờ, theo lời bà Tucker.

Bác Sĩ Mone Zaidi, giám đốc của chương trình duy trì xương lành mạnh tại bệnh viện Mount Sinai Medical Center, nói rằng đây là một trong nhiều cuộc nghiên cứu đã thi hành trong một thập niên qua cho thấy có liên hệ quan trọng giữa sinh tố C và việc sự bảo vệ đối với chứng loãng xương. Ông thêm rằng cuộc nghiên cứu mới này có thể đem lại những bằng chứng rõ rệt hơn nữa về sự liên hệ đó.

Những người đàn ông và đàn bà tham gia cuộc nghiên cứu nói trên có tuổi trung bình là 75, và họ tiêu thụ số lượng sinh tố C tổng cộng từ số không cho tới 482 milligrams cho phụ nữ; và từ số không cho tới 520 milligrams cho đàn ông.

Bác Sĩ Zaidi nói rằng còn cần phải nghiên cứu sâu rộng hơn nữa để xác định sự bảo vệ của sinh tố C đối với chứng loãng xương khi người ta càng lớn tuổi. Nhưng ông nói thêm rằng vì sinh tố C là sản phẩm mà các hãng bào chế không thể xin cầu chứng tại tòa để giữ độc quyền, cho nên họ không sẵn sàng tài trợ cho những cuộc nghiên cứu như vậy. (n.m.)

[VuPhong]

Tập tính kiên nhẫn
Tác giả: Oanh Tho


Hầu như nhiều người trong chúng ta đều có trải qua những giờ phút sống một cách hối hả và vội vã. Và chúng ta cũng muốn tất cả mọi người, mọi việc chung quanh phải di chuyển nhanh hơn nữa.
Hãy thử để ý đến những dấu hiệu cho thấy sự mất kiên nhẫn của đời sống ở Mỹ:
1/ Một vài tiệm McDonald's hứa là sẽ có bữa ăn trong vòng 90 giây, nếu không thì khách hàng miễn trả tiền.
2/ Kodak dựng nhiều tiệm rửa hình trong một tiếng đồng hồ (one hour photo) ở nhiều nơi trong Disney World để khách du lịch có thể có hình chụp trước khi cuộc đi chơi của họ chấm dứt.


Rất nhiều người hiện nay đang bị đau khổ vì chứng bệnh vội vã - hurry sickness - một cái tên được Bác Sĩ Meyer Friedman, M.D. đặt ra để chỉ những loại người có tính mất kiên nhẫn này.
Trong một bài báo trên tờ Good Housekeeping, tác giả M.J.Ryan đã thực hiện những cuộc tìm hiểu về sự mất kiên nhẫn của chính mình và những người chung quanh để đưa ra một vài phương cách giúp chúng ta tập tính kiên nhẫn.
Ryan nói rằng khi chờ đợi thang máy, bà thường bấm nút nhiều lần để mong thang máy lên hay xuống nhanh hơn. Lúc sử dụng microwave thì bà bấm cái nút “một phút” bởi vì như thế mau hơn là bấm nhiều nút để canh giờ.
Có thể nói rằng thế giới chuyển động nhanh chừng nào thì chúng ta sẽ có ít kiên nhẫn chừng ấy. Ðiều đó thật là trái ngược với việc mỗi ngày trong đời sống chúng ta phải đối diện với những sự trì hoãn như phải xếp hàng chờ đợi ở tiệm ăn, trong phi trường; bị kẹt xe; bị nghe những lời nhắn dài dòng trên hệ thống điện thoại tự động v.v...
Thật ra, những mâu thuẫn của mối liên hệ với người khác, bệnh tật, công việc làm bấp bênh đều đòi hỏi sự chịu đựng và kiên nhẫn, không phải chỉ để đối phó, mà còn để có thể tăng trưởng lòng yêu thương và sự khôn ngoan.
Nếu không có kiên nhẫn, chúng ta không thể học được những bài học mà đời sống mang đến cho chúng ta; chúng ta cũng khó có thể trưởng thành, khó có thể hết lòng làm việc cho những điều mà mình thật tâm muốn có được. Với sự kiên nhẫn, chúng ta có những quyết định đứng đắn hơn, đỡ tốn thời giờ, có những mối liên hệ tình cảm hạnh phúc hơn, và trở thành những cha mẹ tốt hơn.
Theo M.J.Ryan, nếu chúng ta càng thực hành lòng kiên nhẫn thì chúng ta càng nhìn thấy các nhân tố chính dẫn đến việc có được đời sống sung sướng hay đau khổ. Sự kiên nhẫn giúp chúng ta tính tự chủ, khả năng biết ngừng lại và sống với hiện tại. Và từ đó chúng ta sẽ có được những chọn lựa sáng suốt. Nếu muốn có một đời sống hạnh phúc, chúng ta cần phối hợp ba yếu tố thiết yếu sau đây để hoàn tất một phương thức sống lý tưởng.
1/ Sự bền bỉ, kiên trì
Quí vị cứ nhìn câu chuyện của ông Walt Disney, người đã từng bị từ chối đến 302 lần trước khi ông ta được tài trợ để xây dựng Disneyland, nhờ đó, hy vọng chúng ta sẽ tập cho mình sự bền bỉ và kiên trì. Trong khi việc tiếp tục bất chấp những trở ngại có thể không mang lại phần thưởng to lớn, thì khả năng làm việc một cách kiên nhẫn và bền bỉ chắc chắn làm gia tăng cơ hội biến những ước mơ của chúng ta thành sự thật.
2/ Sự thanh thản
Anthony Mello, một linh mục Thiên Chúa Giáo đã diễn tả thái độ thanh thản khi ông viết: “Rồi sẽ yên bình, rồi sẽ yên bình. Cho dù mọi việc có tệ hại đến thế nào đi nữa, rồi sẽ yên bình” (As it well, as it well. Though everything is a mess, as it well).
Tính kiên nhẫn mang đến sự bình an trong tâm hồn. Sự điềm tĩnh giúp chúng ta không bị tức tối bởi một chuyến bay bị hủy bỏ, lỡ một cuộc hẹn, tiếng ngáy của người phối ngẫu làm bạn mất ngủ trong đêm trước ngày bạn có buổi phỏng vấn cho công việc mới.
Trong cơn khủng hoảng, con người trầm tĩnh của bạn là nguồn an ủi để cho người khác tìm đến giải sầu. Kiên nhẫn cũng giống như chiếc sườn của con thuyền , giúp chúng ta đứng vững trước phong ba bão tố để tiếp tục tiến đến đích mà chúng ta nhắm đến.
3/ Chấp nhận
Chúng ta dễ dàng chấp nhận nếu mọi việc xẩy ra êm đẹp và trôi chảy. Tuy nhiên, để giữ sự kiên nhẫn khi phải đối diện với sự mất mát hay trở ngại, có nghĩa là chúng ta đừng nên thêm vào đó sự chua chát, lòng thù ghét, hay là thất vọng hoàn toàn. Thay vì than thở hay rên rỉ, chúng ta hãy xắn tay áo lên để khắc phục sự việc ngay tức khắc.
Khi bạn trông nom, săn sóc với lòng thương yêu cho một người thân bệnh tật hay già nua chưa từng biết nói lời cảm ơn bạn, hay khi bạn bình tĩnh giải thích cho con bạn những điều phải trái, đó chính là lúc bạn chứng tỏ sự chấp nhận.
Nếu chúng ta muốn sống một cuộc đời bao dung và sâu sắc hơn, chứ không phải là vội vã hơn, chúng ta cần nên kiên nhẫn với chính chúng ta, với những người chúng quanh, và ngay cả với những tình huống nhỏ hay lớn của đời sống.
Bạn nên hiểu rằng tính kiên nhẫn là một điều gì mà chúng ta làm một cách tự nhiên, chứ không phải là điều mà chúng ta bị bắt buộc làm. Sự kiên nhẫn có thể ví như bắp thịt và thân thể con người đều có những bắp thịt; thế nhưng nhiều người mạnh hơn và chịu đựng bền bỉ hơn vì họ tập thể dục. Và cũng giống như luyện tập bắp thịt, ai cũng có thể luyện tập để phát triển tính kiên nhẫn. Sự mất kiên nhẫn là một thói quen và kiên nhẫn cũng chỉ là một thói quen mà thôi.
Dĩ nhiên, mỗi người sẽ có một biểu lộ sự mất kiên nhẫn khác nhau tùy một vài nguyên nhân nào đó. Ðối với các bà mẹ là những hình ảnh trước mắt: đồ chơi vương vãi khắp nơi, áo quần đầy dẫy trên sàn phòng ngủ, chăn mền bừa bộn. Ðối với những ông cha là việc đang muốn nói chuyện với vợ thì mấy đứa con gây ồn ào vì cãi cọ nhau. Ðối với nhiều người khác thì chỉ vì khi nào gọi điện thoại cũng gặp cái máy nhắn chứ không phải người thật trả lời.
Hãy để ra một vài phút để ghi nhận khi nào và ở đâu bạn bị mất kiên nhẫn nhất. Lúc mà chúng ta có thể tự cảnh giác việc gì làm cho chúng ta mất kiên nhẫn, chúng ta sẽ cho mình sự chọn lựa về thái độ phản ứng lại sự việc đó.
Trên thực tế, cuộc nghiên cứu mới đây về óc não cho biết là sự cảnh giác tăng gấp đôi thời gian giữa thôi thúc và hành động. Ở khoảng cách đó, sự kiên nhẫn được chọn lựa để tồn tại.
Kiên nhẫn là một quyết định. Và nếu bạn càng chọn lựa sự kiên nhẫn, nó càng đương nhiên hiện hữu và tồn tại.
M.J.Ryan nhận xét rằng qua kinh nghiệm của chính mình, bà thấy rằng nếu kiên nhẫn chừng nào, bà lại càng nhận thấy sự mất kiên nhẫn quả là một triệu chứng của chủ thuyết toàn hảo. Nếu chúng ta cứ mọng đợi chính mình và mọi người khác đều toàn hảo hết, thí dụ như chúng ta mong đợi các chuyến máy bay luôn đúng giờ, con cái ngoan ngoãn, trật tự và ngăn nắp..., chúng ta sẽ mất kiên nhẫn mỗi lần một việc không toàn hảo xuất hiện như khi hành lý bị thất lạc, người bồi bàn dễ ghét, con gái la khóc, ông chủ khó tính v.v...
Ngược lại, nếu chúng ta thấy được rằng đời sống tự nó đã hỗn độn và có vô số những bất ngờ xẩy ra, thế nhưng người ta vẫn sống được bằng những cố gắng hết sức của họ, thì chúng ta sẽ thấy là sự kiên nhẫn giúp chúng ta rất nhiều trong việc đối phó với thử thách.
Trước hết, chúng ta phải bắt đầu sự kiên nhẫn đối với chính bản thân của mình. Nếu chúng ta không chấp nhận những lầm lỗi mà mình phạm phải và nhất định xem như nó chưa bao giờ xảy ra, chúng ta sẽ không bao giờ học hỏi được sự sai trái của mình. Trái lại, nếu chúng ta tha thứ , khoan dung và hối cải về những điều lầm lỗi - kể cả sự mất kiên nhẫn của mình, chúng ta sẽ có cơ hội tạo những quyết định thông minh hơn trong tương lai.
M.J. Ryan kết thúc bài viết của bà bằng nhận xét: “Dĩ nhiên, vẫn có lúc tôi tìm thấy mình rơi vào những trường hợp thiếu bình tĩnh: chẳng hạn như lúc chồng tôi ngừng xe lại ở đèn vàng thay vì đạp ga dọt luôn cho kịp giờ đi làm; hay khi đứa con trai 5 tuổi đòi uống nước cam tới lần thứ 100 trong khi tôi đang lái xe. Thế nhưng chính lúc đó, tôi có dịp tự thử thách xem mình có đủ kiên nhẫn và thông cảm hay không (thay vì tức giận và la lối), trong vai người tài xế đang lái chiếc xe của đời mình. (OT)

[khieulong]

Trẻ em ở Hoa Kỳ dùng thuốc trị liệu tâm thần nhiều hơn ở Hoà Lan và Đức
NEW YORK (Reuters) - Trẻ em ở Hoa Kỳ có tỉ lệ cao hơn ở mức đáng kể trong những ca được bác sĩ kê đơn cho dùng thuốc trị liệu tâm thần so với trẻ em cùng trang lứa ở Hòa Lan và Ðức, theo một cuộc nghiên cứu mới.

Những kết quả tìm thấy này dẫn tới những câu hỏi cần được trả lời về cách điều trị cho những trục trặc sức khỏe tâm thần trong giới trẻ em ở Hoa Kỳ, theo lời Bác Sĩ Julie M. Zito, thuộc trường đại họ University of Maryland ở Baltimore, người cầm đầu cuộc nghiên cứu.

“Chúng tôi không biết có phải những con số lớn là tốt và những con số nhỏ là xấu, hay là ngược lại,” Bác Sĩ Zito nói trong một cuộc phỏng vấn của thông tấn Reuters và thêm: “Chúng tôi hầu như không có thông tin nào về những hậu quả trong giới trẻ em.”

Ngày càng có nhiều trẻ em được cho dùng những thứ thuốc gọi là “psychotropic medications” (“phương thuốc tác động tâm thần”); trong số đó, những thứ được dùng thông thường nhất là những thuốc kích thích (stimulants), thuốc chống trầm cảm (antidepressants), và thuốc chống tâm lý bất bình thường (antipsychotics), theo phúc trình của Bác Sĩ Zito và toán nghiên cứu đăng trên đặc san trực tuyến Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health (Khoa Tâm Thần Trẻ em và Thiếu Niên và Sức Khỏe Tâm Thần).

Họ đã khảo sát những tỉ lệ dùng những thứ thuốc nói trên cho trẻ em trong ba nước Hoa Kỳ, Ðức và Hòa Lan, để tìm hiểu về ảnh hưởng của những qui luật, của những đường lối điều trị và những yếu tố xã hội.

Các nhà nghiên cứu đã duyệt xét khoảng 2,000 dữ kiện về 110,944 người từ lúc ra đời cho tới 19 tuổi ở Hòa Lan, 356,520 thiếu niên ở Ðức, và 127,157 ở Hoa Kỳ. Tất cả những người đó đều có bảo hiểm sức khỏe.

Họ thấy rằng trẻ em ở Hoa Kỳ có tỉ lệ cao nhất về số trường hợp được cho dùng những dược phẩm liên quan tới sức khỏe tâm thần, với 6.7% được kê đơn dùng thuốc tác động tâm thần, so với 2.9% trẻ em ở Hòa Lan và 2% ở Ðức.

Trẻ em Mỹ cũng thường được cho dùng nhiều thứ thuốc cùng một lúc, với 19.2% những người đang dùng thuốc thì cũng dùng một lúc từ 2 thứ thuốc trở lên, so với tỉ lệ 8.5% của trẻ em ở Hòa Lan và 5.9% trẻ em ở Ðức.

Tính tổng quát, các nhà nghiên cứu thấy rằng giới trẻ em ở Hoa Kỳ có tỉ lệ cao hơn trẻ em ở Âu Châu gấp khoảng 3 lần được bác sĩ kê đơn cho dùng thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc kích thích, và cao hơn khoảng hai lần trong số những ca được kê đơn dùng thuốc chống tâm lý bất bình thường.

Bác Sĩ Zito nói rằng các nhà nghiên cứu chưa biết rõ về những nguyên nhân ảnh hưởng tới những khác biệt giữa các quốc gia như vậy. Bà nói: “Chúng tôi nghĩ rằng văn hóa giữ một vai trò nào đó.”

Theo lời Bác Sĩ Zito, sự huấn luyện trong khoa tâm thần và những phương cách chẩn đoán ở Hoa Kỳ và ở Tây Âu tương tự như nhau.

Bà nói thêm rằng điều đáng quan tâm là những vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể là những dấu hiệu cho thấy có những vấn đề xã hội lớn hơn ở Hoa Kỳ; trong trường hợp đó, nếu chỉ dùng thuốc để đối phó thì không phải là cách tốt nhất. (n.m.)

[macco]

Thắc Mắc Về Ung Thư Vú

BÁC SĨ NGUYỄN Ý-ĐỨC . Từ hơn 20 năm qua, tháng 10 mỗi năm đã được Hoa Kỳ chọn là Tháng Quốc Gia Quan Tâm tới Ung Thư Vú (Breast Cancer Awareness Month). Trong tháng này, các cơ quan y tế công tư đều phát động chiến dịch hướng dẫn phụ nữ ý thức được rủi ro và hậu quả của bệnh này. Từ đó mọi người sẽ góp phần vào việc sớm khám phá, xác định rồi điều trị nan bệnh. Để tìm ra bệnh, phụ nữ trên 40 tuổi nên chụp X quang nhũ hoa mỗi năm vì đây là phương thức được coi là tốt nhất để tìm ra bệnh ở giai đoạn phôi thai. Thứ Sáu tuần lễ thứ ba của tháng Mười là ngày Quốc Gia Chụp X Quang vú. Một số phòng quang tuyến sẽ giảm hoặc miễn lệ phí chụp nhũ hoa trong ngày này. Muốn biết địa chỉ các cơ sở tham gia, xin liên lạc với a) Hội Ung Thư Hoa Kỳ 1-800-227.2345; b)Tổ Chức Ung Thư Vú Susan G Komen 1-800-462.9273 (1-800-IM-AWARE.) Sau đây, để có ý thức về nan bệnh, xin cùng quý vị, chúng ta ôn lại một chút về mấy ngộ nhận đối với bệnh.

1- Có phải là ung thư vú chỉ xảy ra ở quý nữ lưu tuổi đã cao?Không đúng vậy.Đành rằng UTV thường thấy ở tuổi cao, nhưng cũng xảy ra ở tuổi mọi tuổi. Theo thống kê, từ khi mới sanh tới tuổi 39, cứ 231 người thì 1 người có thể mắc nan bệnh này. Từ 40-59 tuổi thì 1/25; từ 60-79 tuổi thì 1/15 người. Sống tới tuổi 90, thì cứ 7 cụ có một cụ có thể bị ung thu vú.

2- Nếu có rủi ro bị ung thư là tôi sẽ bị bệnh này?

Thưa rằng có rủi ro cũng không 100% bị ung thư. Thí dụ khi có gen di truyền ung thư là rủi ro lớn nhất, thì cũng chỉ 40-80% bị bệnh, còn 20-60% không bị.

3- Nếu không có thân nhân bị ung thư vú thì chắc là tôi cũng không bị bệnh này phải không?Đây cũng là một hiểu nhầm vì ai cũng có thể bị ung thư vú. Có tới 80% phụ nữ bị ung thư dù thân nhân không ai bị ung thư này.

4- Chỉ có ung thư phía mẹ tôi mới có thể gây ung thư cho tôi phải không?.Cũng không đúng vậy. Ung thư ở phía cha cũng có thể đưa tới ung thư cho con cháu, vì khi sinh ra, ta mang ½ gen từ mẹ và ½ gen từ cha. Tuy nhiên rủi ro từ phía người cha bị ung thư ít hơn là từ phía bà mẹ.

5- Có người nói cho con bú dễ bị ung thư vú. Vì vậy tôi chẳng cho con bú sữa mình đâu.Đây là một ngộ nhận tai hại. Có nhiều bằng chứng khoa học cho hay, thời gian cho con bú sữa mình càng lâu thì tỷ lệ ung thư vú càng giảm. Lý do là trong khi cho con bú, mức độ estrogen trong máu thấp do đó rủi ro ung thư vú giảm.

Ngoài ra, theo bác sĩ Patrick Schneider II, rủi ro gây ra ung thư noãn sào cũng giảm tới 60% khi mẹ cho con bú sữa mình, so với phụ nữ không có con. Ấy là chưa kể sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá cho con. Và cho con bú sữa mình lại còn tăng gấp bội tình yêu thương giữa mẹ với con.

6- Bạn tôi nói là nếu vú mình nhỏ thì ít bị ung thư, đúng hay sai?Chẳng hiểu bạn đó căn cứ vào đâu mà nói vậy. Vú lớn hay nhỏ cũng có cùng thành phần cấu tạo là tế bào mỡ, tuyến sữa…Khác chăng là nhiều hay ít các thành phần này. Dù ít nhiều thế nào, tế bào vú cũng chịu ảnh hưởng của các rủi ro gây ra ung thư vú như nhau. Cho nên, đã là phụ nữ thì ai ai cũng có thể bị ung thư vú dù bộ phận này có như trái bưởi hoặc giống chiếc bánh bèo. Và có chứng minh là vú to lại tăng rủi ro, vì có nhiều tế bào hơn.

7- Liệu nâng cấp vú với chất silicone có gây ra ung thư cơ quan này không?Silicone có thể gây ra sẹo trong tế bào vú hoặc một vài kích thích da vì silicon thoát ra ngoài chứ chưa có bằng chứng khoa học là silicone gây ra ung thư vú. Nghiên cứu năm 2006 của Thụy Điển công bố trong tạp san Viện Ung Thu Hoa Kỳ cũng xác định sự thực này.

8- Có phải là ăn nhiều chất béo sẽ bị ung thư vú?

Đã có nhiều nghiên cứu cố gắng trả lời thắc mắc này, nhưng cho tới nay chưa có kết luận là tiêu thụ quá nhiều đưa tới ung thư.Tuy nhiên phụ nữ mập phì ở tuổi mãn kinh có nhiều rủi ro hơn, vì những tảng mỡ ở vùng hông sẽ tăng sản xuất kích thích tố nữ estrogen. Mà cao estrogen có thể tăng rủi ro đưa tới ung thư vú.

9- Tự khám ung thư vú là phương thức hữu hiệu nhất để khám phá ung thư.Không đúng vậy. Chụp quang tuyến vú mammography là phương thức đáng tin cậy hơn để khám phá ra ung thư ở giai đoạn có thể chữa trị được. Khi ung thư tìm ra qua khám vú thì u đã lớn hơn là tìm ra bằng mammogram. Theo thống kê, 25% ung thư vú do khám nhũ hoa tìm ra, 35% do làm mammogram. Phối hợp cả hai có 40% khả năng sớm tìm ra ung thư. Vậy thì ta thực hiện cả hai phương pháp cho an toàn.

10- Nếu hàng năm tôi đều phải chụp quang tuyến nhũ hoa thì liệu tôi có bị ung thư vì tích tụ quá nhiều chất phóng xạ trong người không?

Xin quý tỷ muội đừng lo vì, theo Hội Quang Tuyến Hoa Kỳ, ích lợi của mammogram vượt xa một chút xíu rủi ro gây ra do X-Quang. Chụp hình vú chỉ sử dụng một số lượng rất ít tia phóng xạ, tương đương với 2 giờ tiếp cận với ánh sáng mặt trời. Hơn nữa trang bị máy móc, phòng ốc đều hết sức chu đáo để bảo vệ sức khỏe người cần chụp. Vì vậy xin quý tỷ muội cứ an tâm đi chụp nhũ hoa hàng năm, cho đấng phu quân và con cái yên tâm.

11- Khi bị ung thư vú thì chắc là tôi sẽ đau đớn chết lần mòn với tàn phá của ung thư, với tác dụng phụ ghê gớm của thuốc men trị liệu hay sao? Xin quý tỷ muội hãy bình tâm khi thấy có dấu hiệu ung thư vì khám phá ra sớm có rất nhiều hy vọng chữa lành. Y khoa học ngày nay tiến bộ lắm. Điều đáng ngại là thấy một bất thường trên nhũ hoa mà “mũ ni che tai”, làm lơ chẳng chịu tiếp tục xét nghiệm, chẳng chịu gặp nhà chuyên môn để tham khảo ý kiến rồi điều trị ngay. Còn tác dụng phụ thì có đấy, nhưng dưới sự hướng dẫn khôn khéo kinh nghiệm của bác sĩ, rủi do cũng giảm bớt. Vả lại “thuốc đắng dã tật” mà.

12- Không còn nhũ hoa thì thân hình tôi đâu còn cân đối, hấp dẫn như xưa. Quý tỷ muội chẳng phải e ngại ở điểm này. Phẫu thuật thẩm mỹ ngày nay “hiện đại” lắm. Ngay sau giải phẫu, các bàn tay chuyên môn có thể tái tạo tức thì cho quý tỷ muội một cặp nhũ hoa to đẹp hơn trước rất nhiều. Hoặc vì lý do nào đó không đền bù phần đã mất đi thì quý tỷ muội cũng có thể mang những nhũ hoa nhân tạo bằng vật liệu mềm đẹp chẳng kém gì quà tặng của bà mụ.


13- Sau khi chữa ung thư tôi có con được không? Theo nhiều nghiên cứu, vài năm sau khi giải phẫu mà không có dấu hiệu ung thư tái phát thì có thể có con với rất ít rủi ro. Nhưng có ung thư mà mang thai thì sợ rằng kích thích tố sẽ khiến tế bào bất thường tăng sinh mạnh hơn.

14- Tôi nghe nói là trị liệu các loại làm người tôi trở nên khô khan, giảm ước muốn tình dục, giao hợp khó khăn.Như vậy thì đời sống sinh lý của tôi sẽ ra sao? Về điểm này thì tùy tâm trạng, quan niệm của mỗi cặp vợ chồng, người yêu. Nhũ hoa chỉ là một trong nhiều yếu tố để có thỏa mãn tình dục. Nếu thương yêu nhau thật tình thì còn nhiều cách khác để làm nhau vui, xá chi bộ ngực còn hay mất, lớn hay nhỏ. Nếu tỷ muội mặc cảm, sợ rằng người yêu sẽ ruồng bỏ lơ là. Nếu tỷ muội thấy xấu hổ khi lộ sẹo giải phẫu cho người yêu thấy. Thì ước tình của quý tỷ muội có thể nguội lạnh dần dần rồi ra đi vĩnh viễn. Cũng có tỷ muổi lẩm cẩm tự hỏi rằng liệu người yêu có cảm thấy bối rối trước thân hình đổi thay của mình. Nếu chàng luôn luôn “ngỏ ý muốn ” thì có bị coi là chỉ nghĩ tới thỏa mãn cá nhân mà không thấy nỗi đau của người ta. Và nếu chàng kiềm chế thì lại bảo tôi xấu rồi, bỏ rơi tôi. Thành ra đôi bên cần có sự cảm thông, khích lệ lẫn nhau, hỗ trợ lẫn nhau. Có khi tình yêu, tình dục lại đậm đà hơn trước vì hai người vượt qua được căng thẳng hay dở của nhau. Ngoài ra, sau những ngày tháng điều trị, giải phẫu, nhiều người cảm thấy mệt mỏi suy nhược và đều tự hỏi bao giờ có thể trở lại với công việc hàng ngày cũng như ăn uống, tập luyện cơ thể ra sao. Giải phẫu u bướu trên vú thường cũng lấy đi những hạch ở nách. Bắp thịt và mô bào ở ngực, vai, cánh tay đều chịu ảnh hưởng như sưng, co cứng khiến cho các động tác chải tóc, cài cúc áo, đánh răng, là ủi quần áo khó khăn hơn. Quý tỷ muội nên tham khảo ý kiến các chuyên viên vật lý trị liệu, học hỏi cách thức tập luyện để phục hồi cử động của tay. Tránh cầm hoặc mang túi nặng trên vai phía ngực giải phẫu. Vận động cơ thể dần dần tùy theo sức khỏe cho phép. Ăn uống cân bằng, đầy đủ chất dinh dưỡng, bớt chất béo động vật, nhiều rau trái cây.

Kết luận.

Chẳng may bị ung thư vú là một bất hạnh nhưng không phải là một bản án tử hình khó tránh. Mặc dù bệnh có thể gây tử vong cho một số người hoặc đưa đến những xúc động tâm lý xã hội sâu đậm, ảnh hưởng tới vai trò của người phụ nữ, nhưng Ung thư có thể trị dứt nếu khám phá ra sớm. Rất nhiều tỷ muội bị ung thư được điều trị tức thì đều vui sống yêu đời cả mấy chục năm với chồng con mà không bị tái phát. Một bằng chứng là người ca sĩ khả ái Ý Lan, mới đây bị ung thư vú và cô đã kiên tâm chữa trị. Bây giờ bệnh tình đã khỏi và cô lại vẫn tiếp tục gửi tới bà con khắp nơi, giọng ca truyền cảm tuyệt với của mình.

Cho nên tích cực trong đời sống hàng ngày, hiểu biết về các bệnh để phòng ngừa, áp dụng vài phương pháp tự khám, xét nghiệm là quý tỷ muội đã tránh được nguy cơ nan bệnh. Các cụ ta vẫn nói “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” là vậy.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

[macco]

Rượu vang đỏ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi
CALIFORNIA (TH) - Ðóng góp thêm vào những cuộc nghiên cứu trước đây chứng tỏ những phúc lợi của rượu vang đỏ đối với sức khỏe, một cuộc khảo sát mới được thi hành ở California cho thấy rằng sự tiêu thụ loại rượu này một cách điều độ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi cho những người đàn ông, nhất là trong số những người có nguy cơ cao, như những người ghiền thuốc lá.

Cuộc nghiên cứu ố đã xuất bản trong đặc san “Cancer Epidemiology, Biomarkers and Prevention” của tổ chức American Association for Cancer Research (Hiệp Hội Mỹ Nghiên Cứu Ung Thư) ố nhận thấy rằng một hợp chất hóa học có tác dụng chống oxy-hóa (antioxidant) trong rượu vang đỏ có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi.

Các nhà nghiên cứu đã căn cứ vào những dữ kiện được thu thập qua chương trình California Men's Health Study (Khảo Sát Sức Khỏe của Ðàn Ông California), trong đó có sự liên kết những số liệu từ hệ thống y tế của California với những báo cáo của 84,170 người đàn ông ở tuổi từ 45 tới 69. Trong số những người tham gia cuộc khảo sát này đã có 210 người phát sinh bệnh ung thư phổi trong thời gian từ năm 2000 tới năm 2006.

Trong cuộc khảo sát, người cầm đầu toán nghiên cứu, Tiến Sĩ Chun Chao thuộc hệ thống săn sóc y tế Kaiser Permanente Southern California ở Pasadena và các đồng nghiệp, đã tính toán và đo lường ảnh hưởng của sự tiêu thụ rượu vang đỏ, rượu vang trắng, beer, và các thứ rượu khác, đối với nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi.

Sau khi đã xét tới những ảnh hưởng từ tuổi tác, trình độ giáo dục, lợi tức, mức độ tiếp cận với khói thuốc lá do người khác hút, sức nặng thân thể, và những yếu tố khác có thể liên quan tới sức khỏe, Tiến Sĩ Chao và toán nghiên cứu của bà thấy rằng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi giảm trung bình 2% cho mỗi ly rượu vang đỏ tiêu thụ mỗi tháng.

Họ nhận thấy mức giảm nguy cơ đáng kể nhất là trong số những người đàn ông hút thuốc lá tiêu thụ một hoặc hai li rượu vang đỏ mỗi ngày. Ðiều đáng quan tâm là họ chỉ thấy phúc lợi giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi nơi rượu vang đỏ mà không thấy trong số các loại rượu khác, kể cả rượu vang trắng.

“Một thành phần có tác dụng chống oxy hóa trong rượu vang đỏ có thể tạo hiệu ứng bảo vệ đối với bệnh ung thư phổi, nhất là trong số những người hút thuốc lá,” bà Chao nói.

Thành phần nói trên được gọi là “resveratrol,” một hợp chất thuộc nhóm hóa chất polyphenolic hiện hữu trong vỏ của trái nho đỏ, do đó nó cũng hiện hữu trong rượu vang đỏ. Trong những cuộc nghiên cứu trước đây, hợp chất này đã đem lại những kết quả rất đáng kể để giảm thiểu những bệnh tim mạch cho loài vật.

Bà Chao nói: “Người ta đã biết rằng trong rượu vang đỏ có chứa nhiều chất chống oxy hóa. Có một hợp chất gọi là resveratrol hiện hữu rất nhiều trong rượu vang đỏ, vì nó có nhiều trong vỏ của trái nho đỏ. Hợp chất này đã tỏ ra có những phúc lợi cho sức khỏe trong những cuộc thí nghiệm trước đây.”

Tuy họ thấy có sự liên hệ đáng kể giữa sự tiêu thụ rượu vang đỏ và mức giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi trong số những người hút thuốc lá, các nhà nghiên cứu vẫn cảnh giác rằng cai thuốc lá là cách tốt nhất để tránh mắc bệnh ung thư phổi. (n.m.)

[macco]

Vitamin K và sức khỏe



Vitamin K không phổ biến như các loại vitamin khác như A, B, C, D và E nhưng chúng lại khá quan trọng với sự sống, giúp cơ thể khỏe mạnh và hỗ trợ nhiều quá trình chức năng của con người.
Lợi ích của vitamin K
Lợi ích lớn nhất của Vitamin K đối với cơ thể chính là khả năng làm máu đông nhanh. Nó rất cần thiết trong quá trình tổng hợp một số protein, hỗ trợ cho cả quá trình đông máu và chống đông.
Đông máu, hay còn gọi là máu vón cục và quá trình chống đông, cực kỳ qua trọng, giúp duy trì trạng thái cân bằng bên trong cơ thể con người. Nếu thiếu vitamin K sẽ sớm rơi vào trạng thái mất cân đối, gây ra hiện tượng xuất huyết hoặc tắc mạch máu. Trong cả hai trường hợp, nếu không chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

Vitamin K cũng giúp cho canxi hấp thụ dễ dàng, đồng thời nó còn có chức năng liên kết canxi với các khoáng chất khác cho xương chắc khỏe. Do đó, trong chế độ dinh dưỡng thiếu hụt vitamin K có thể ức chế quá trình phát triển của xương và răng.

Chính vì mối liên hệ mật thiết giữa vitamin K và canxi như thế nên những người thường ăn uống thiếu sinh tố vitamin K dễ bị mắc chứng loãng xương hoặc mất mô xương bất thường, làm cho khung xương giòn và xốp.

Còn những người ăn uống đủ vitamin K, tiêu biểu như người ăn chay lại ít khi bị viêm sỏi thận, hiện tượng tích tụ muối khoáng trong thận, hơn những cá thể ăn uống thiếu lượng vitamin tối thiểu cần thiết trong ngày.

Các nguồn tự nhiên chứa vitamin K

Vitamin K xuất hiện chủ yếu trong các loại rau có nhiều lá xanh chẳng hạn như rau cải xoăn, rau dền, cải bruxen, súp lơ xanh, súp lơ trắng, ngò tây (mùi tàu) và xà lách Romaine.

Ngoài ra, các loại quả cũng chứa nhiều Vitamin K như kiwi hay bơ. Và Vitamin K còn có trong gan bò.

Theo các chuyên gia, nam giới trong độ tuổi từ 14 - 18, hàng ngày nên hấp thụ khoảng 75 microgram vitamin K. Còn nam giới trong độ tuổi từ 19 trở lên nên hấp thụ khoảng 120 microgram

[macco]

Nước đóng chai cũng chứa các chất ô nhiễm
WASHINGTON (AP) - Theo một cuộc nghiên cứu được một nhóm tranh đấu cho môi trường công bố hôm Thứ Tư 15 Tháng Mười, những cuộc thử nghiệm trên những nhãn hiệu nước đóng chai hàng đầu đã phát hiện nhiều chất ô nhiễm thường thấy trong nước máy lấy từ những vòi nước trong nhà.

Các nhà nghiên cứu nói những kết quả này khiến người ta nghi ngờ cảm nghĩ phổ biến - và những lời rêu rao để quảng cáo - rằng nước đóng chai tinh khiết hơn nước máy.

Tuy nhiên, cuộc nghiên cứu nói mọi nhãn hiệu đều đáp ứng các tiêu chuẩn về y tế của liên bang dành cho nước uống. Chỉ có hai nhãn hiệu vi phạm tiêu chuẩn của tiểu bang California.

Một nhóm kỹ nghệ đã cáo buộc những kết quả như có tính cách “gieo hoang mang.” Ông Joe Doss, chủ tịch của Hiệp Hội Nước Ðóng Chai Quốc Tế, nói cuộc nghiên cứu được căn cứ vào lập luận sai lầm rằng một chất ô nhiễm là một mối lo ngại cho sức khỏe “dù cho nó không vượt quá giới hạn luật định hoặc không có tiêu chuẩn nào được đặt ra.”

Những thử nghiệm của cuộc nghiên cứu nhắm vào 10 nhãn hiệu nước đóng chai đã phát hiện được 38 hóa chất, gồm cả các vi khuẩn, chất caffeine, thuốc giảm đau acetaminophen, phân bón, các dung môi, các hóa chất chế tạo plastic và chất phóng xạ strontium. Mặc dù một vài chất có thể xuất xứ từ nước máy mà vài công ty đã sử dụng cho nước đóng chai của họ, những nhà nghiên cứu nói những chất khác có thể bị thổi ra từ các chai bằng plastic.

“Trong vài trường hợp, có vẻ như nước đóng chai ô nhiễm không kém gì nước máy và, với phí tổn đắt hơn 1,900 lần, người tiêu thụ trông đợi tình trạng tốt đẹp hơn,” theo lời bà Jane Houlihan, một kỹ sư môi trường, đồng tác giả cuộc nghiên cứu.

Những nhà nghiên cứu đã thử nghiệm một mẻ với mỗi trong số 10 nhãn hiệu. Tám hiệu không có các chất ô nhiễm đủ cao để cần thử nghiệm thêm. Nhưng hai nhãn hiệu cần thử nghiệm thêm và chúng cho thấy các phó sản chlorine trên mức tiêu chuẩn của tiểu bang California. Các nhà nghiên cứu đã xác nhận những nhãn hiệu này là Sam's Choice do Wal-Mart bán ra và Acadia của các siêu thị Giant Food.

Wal-Mart nói những cuộc nghiên cứu của chính họ đã không tìm thấy những chất ô nhiễm ở những mức độ bất hợp pháp. Các viên chức của Giant Food đã đưa ra một tuyên bố khẳng định rằng Acadia đáp ứng mọi tiêu chuẩn luật định. Acadia được bán tại các tiểu bang ven Ðại Tây Dương ở miền Ðông, do đó nó không bị ràng buộc bởi tiêu chuẩn của California.

Các nhà nghiên cứu cũng nói rằng nhãn hiệu của Wal-Mart gấp năm giới hạn của California về phó sản chlorine - chất bromodichloromethane. Nhóm môi trường muốn Wal-Mart ghi lên những chai nước của họ ở California một lời cảnh cáo bởi vì các chất ô nhiễm có chứa chlorine đã bị liên kết với ung thư. Nhóm đã nộp một báo thị dự tính nộp đơn kiện.

Phát ngôn viên của Wal-Mart, bà Shannon Frederick, nói công ty bị “bối rối” bởi các kết quả, vì những thử nghiệm của những nhà cung cấp và một phòng thí nghiệm khác đã không phát hiện được những lượng “đáng phải báo cáo” về những chất ô nhiễm như vậy. Bà nói Wal-Mart sẽ điều tra thêm nhưng bênh vực phẩm chất nước đóng chai của cửa hàng. (n.n.)

[VuPhong]

Mẹo hay chữa viêm họng
Uống tra hòa mật ong cũng giúp bạn trị đau họng. Ảnh: Corbis.com.
Ăn hỗn hợp gồm một thìa nước gừng và một thìa mật ong trộn với nhau, sau đó uống cốc sữa nóng, các cơn ho và đau họng của bạn sẽ giảm hẳn.

Thời điểm giao mùa, thay đổi thời tiết đột ngột sẽ khiến bạn dễ nhiễm lạnh và viêm họng. Những cách đơn giản sau sẽ giúp bạn nhanh chóng loại bỏ cảm giác khó chịu này:

- Súc miệng với nước muối ấm: Việc này sẽ giúp bạn nhanh chóng xua được cảm giác đau rát cổ họng. Bạn có thể pha 1 thìa muối với khoảng 250 ml nước lọc ấm và súc miệng mỗi giờ một lần.

- Uống trà và mật ong: Trà và mật ong được xem như những loại "thảo dược" thần kỳ giúp bạn nhanh chóng trị dứt cảm giác đau họng. Bạn hãy cho 1 thìa mật ong khuấy đều trong chén trà và thêm nửa quả chanh vắt.

- Dùng đồ uống nóng. Sử dụng đồ uống nóng cũng là cách trị chứng viêm họng hữu hiệu. Những đồ uống nóng hữu ích là nước, trà, cà phê, nước chanh ấm...

- Tránh xa khói thuốc lá: Thuốc lá có thể là thủ phạm khiến bạn bị đau họng và nó càng làm cho tình trạng càng trở nên xấu hơn. Vì thế, khi bị viêm họng, việc tránh xa khói thuốc lá càng là điều rất cần thiết.

- Vỏ xoài và nước lọc: Bạn hãy pha 10 ml nước vỏ xoài với 125 ml nước lọc đun sôi để nguội và dùng để súc miệng hằng ngày.

- Bột quế, hạt tiêu và mật ong: Dùng một thìa bột quế đun với 1 cốc nước, có thêm một chút hạt tiêu và 2 thìa mật ong sẽ giúp bạn nhanh chóng khắc phục được tình hình.

- Nghệ: Nghệ cũng dùng để chữa ho. Lấy một nửa cốc nước nóng, thêm một ít muối vào, sau đó cho nửa thìa bột nghệ rồi khuấy đều và uống ngày một lần, liên tục trong 3 ngày. Cách này rất hiệu quả để bảo vệ họng khỏi bị viêm nhiễm.

- Tắm nước nóng: Có thể xoa dịu chứng đau cổ họng bằng cách hít nhiều hơi nước trong lúc tắm nước nóng hoặc nghiêng đầu trên một chậu nước bốc hơi và há miệng ra hít hơi ẩm bay lên. Làm như vậy mỗi lần khoảng 5 phút, có thể làm mỗi giờ một lần đến khi nào cảm giác đau họng thuyên giảm.

Lưu ý: Bạn nên nhanh chóng tới gặp bác sĩ nếu xuất hiện những triệu chứng cảnh báo như: Đau họng và khan tiếng kéo dài trong nhiều ngày không có dấu hiệu thuyên giảm; đau họng khiến bạn cảm thấy rất đau đớn và khó thở; xuất hiện máu trong nước bọt, đờm; sốt cao trên 39º C.

[macco]

Kỹ Thuật Thông Tim

BS Nguyễn Ý Đức
Nói là “Thông Tim” thì cũng không chính xác lắm. Ðúng ra là thông Ðộng Mạch Vành nuôi dưỡng trái tim thân yêu của chúng ta. Thay vì trơn tru mở rộng thì động mạch đã bị thoái hóa, tắc nghẽn với nhiều chất khác nhau bám vào thành của huyết quản.
Ðộng Mạch Vành (coronary artery) bao bọc trái tim như một cái vương miện với hai nhánh phải và trái và nhận máu trực tiếp từ Ðộng Mạch Chủ (aorta). Tế bào tim được tiếp tế oxy và chất dinh dưỡng từ động mạch vành. Nếu vì một lý do nào đó mà động mạch này bị nghẹt thì sự nuôi dưỡng bị trở ngại, tim thiếu dưỡng khí, báo động bằng cơn đau thắt ngực (angina).
Trong đa số các trường hợp, tắc nghẽn là do chất béo bám vào mặt trong của thành động mạch. Ðó là bệnh Vữa Xơ Ðộng Mạch.

Ngày nay, nhiều người cứ nói vữa xơ là hậu quả của nếp sống dư thừa trong thời buổi văn minh tiến bộ hiện đại. Thực ra dấu hiệu vữa xơ đã tìm thấy ở xác ướp bên Ai Cập cả nhiều ngàn năm về trước.
Vữa xơ động mạch (atherosclerosis) là bệnh trong đó các mảng gồm nhiều chất khác nhau bám vào mặt trong thành động mạch khiến cho sự lưu thông của máu bị gián đoạn. Thành phần chính của mảng này là chất béo, chất cholesterol cộng thêm các chất phụ khác như calcium, tế bào xơ. Mảng xơ vữa có thể tan vỡ, đưa tới chứng huyết khối.
Vữa xơ là một diễn tiến phức tạp, phát triển chậm, xuất hiện từ tuổi nhỏ và trầm trọng lên với thời gian. Theo nhiều khoa học gia, bệnh bắt đầu với sự tổn thương ở lớp tế bào trong cùng của động mạch.
Theo Hội Tim Mạch Hoa Kỳ, ba rủi ro đã được chứng minh làm tổn thương lòng động mạch là:
- 1.Mức độ cholesterol và triglyceride trong máu lên quá cao;
-2.Cao huyết áp;
-3.Ảnh hưởng của hút thuốc lá.
Ngoài ra vữa xơ còn hay xảy ra ở người béo phì, mắc bệnh tiểu đường, có nhiều căng thẳng tâm thần và không vận động cơ thể.
Di truyền cũng tham dự phần nhỏ. Nếu cả cha lẫn mẹ bị vữa xơ thì con có nhiều triển vọng bị bệnh.
Cũng còn phải kể tới tuổi tác và giới tính.
Người dưới năm mươi tuổi ít vữa xơ hơn người trên tuổi này.
Trước khi mãn kinh, phụ nữ ít bị vữa xơ hơn nam giới nhờ sự bảo vệ của kích thích tố nữ, nhưng từ tuổi mãn kinh thì nam nữ bị vữa xơ bằng nhau.
Vữa xơ có thể thấy ở các động mạch cỡ trung và lớn. Nếu ở động mạch vành nuôi dưỡng tim thì đưa tới thiếu máu cơ tim; động mạch cảnh nuôi dưỡng não bộ sẽ có tai biến mạch máu não, động mạch nuôi dưỡng chi dưới với hoại tử chi; động mạch võng mạc đưa tới khiếm thị, mù lòa…

Tắc nghẽn thì phải kiếm cách thông, giống như thông ống cống nước từ bếp ra vườn. Nhưng thông cống chỉ việc tống cây sào dài vào hoặc đổ nửa lít nước hóa chất là xong. Còn mạch máu thì nằm ở xa lại mỏng manh, khó mà đạt tới. Cũng đã có nhiều dược phẩm để giải tỏa tắc nghẽn nhưng công hiệu chậm. Cho nên nếu thông được như thông cống thì hay biết mấy.

Thế là các nhà y khoa học lại vắt tay lên trán, tìm kiếm kỹ thuật, thuốc men.
Và mở đầu với sự tò mò , mạo hiểm của một sinh viên nội trú y khoa người Ðức, anh Werner Frossmann.
Ðó là vào năm 1929. Từ lâu, anh ta vẫn muốn tìm cách để thám hiểm trái tim mà không gây ra thương tổn gì.
Sau khi đã có một ý niệm, anh trình bầy với các vị thầy, các vị đàn anh về điều anh định làm. Nhưng mọi người đều không tin tưởng và cấm không cho anh thực hiện ý tưởng điên rồ đó trong bệnh viện.
Anh bèn năn nỉ một nữ điều dưỡng viên cho mượn một ống thông. Anh đưa ống thông từ mạch máu ở khuỷu tay của mình, luồn dần lên tim. Ðặt ống xong, anh lại năn nỉ một đồng nghiệp điện tuyến, chụp cho một tấm hình X -Quang ngực. Và thấy đầu ống thông đã an toàn nằm ở tim mà không gây ra khó khăn gì cho sức khỏe của mình.
Werner hăm hở tường trình sự việc với ông thầy. Chẳng những không được khen mà còn bị khiển trách, không cho thực tập ngành tim tại bệnh viện. Anh ta đành học về tiết niệu và tiếp tục lén lút nghiên cứu, thọc thêm tới 15 lần nữa vào tim mạch của mình. Nghiên cứu được anh công bố trong y giới, nhưng không ai để ý. Buồn tình, anh về một tỉnh lẻ, hành nghề y, kiếm bạc cắc cho qua ngày.

Rồi một ngày đẹp trời của năm 1956, Werner được mời ra nhận giải Nobel với hai nhà Tim học Andreas Frderic Coumand và Dickinson W. Richards. Hai vị bác sĩ này đã dựa trên kết quả các mạo hiểm trước đây của Werner để tìm cách chữa tắc nghẽn động mạch. Năm 1941, hai ông đã thành công trong việc dùng ống thông tim để đo lưu lượng máu từ tim ra.
Các nhà y khoa học tiếp tục nghiên cứu.
Tới năm 1977 thì bác sĩ Andreas Gruentzig của Bệnh Viện Ðại Học Zurich, Thụy Sĩ, là người đầu tiên thực hiện kỹ thuật thông mạch máu bằng bóng (balloon) ở người. Sau đó, bác sĩ Gruentzig sang định cư tại Hoa Kỳ, tiếp tục tìm hiểu về bệnh tim và làm giầu trí thức cho quốc gia này. Balloon làm bằng một loại plastic gọi là polyethylene terephthalate (PET) rất bền bỉ và thay đổi hình dạng dễ dàng
Ngày 3 tháng 8 năm 1994, cơ quan Thực Dược Phẩm Hoa Kỳ công nhận Balloon-Expandable –Stent do bác sĩ Richards Schatz chế biến để làm thông và mở rộng động mạch tim bị tắc nghẽn vì mỡ đóng lên.
Ngày nay, cả triệu bệnh nhân nghẹt tim được thông bằng kỹ thuật này. Kỹ thuật rất phổ thông, được mang ra dùng tại hầu hết các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Phương pháp thông tim giản dị và dễ thực hiện hơn là giải phẫu bắc cầu (by-pass surgery), nhưng một trở ngại là từ 30 – 50% bệnh nhân cần thông lại vì nghẹt mạch có thể tái diễn. Và một phương tiện mới có tên là stent được các nhà chuyên môn đặt để tránh sự tái tắc nghẹt này.

Xác định tắc nghẽn mạch máu.
Vữa xơ động mạch được xác định bằng kỹ thuật chụp tim thông X-Quang (cardiac catheterization). Ðây là một kỹ thuật rất hữu ích và khá chính xác để biết tình trạng tốt xấu của hệ thống tuần hoàn.
Một ống hướng dẫn bằng plastic mềm nhỏ được đưa vào mạch máu ở cánh tay hoặc ở bẹn. Ống được đẩy dọc theo mạch máu để vào lòng trái tim hoặc động mạch nuôi tim. Một loại hóa chất cản quang đặc biệt được chuyền vào ống hướng dẫn. Chất này giúp ta nhìn rõ được tình trạng trong lòng mạch máu hoặc các phòng trái tim qua máy X-Quang.
Chụp X-Quang mạch máu được áp dụng trong các trường hợp sau:
-Khi có dấu hiệu đau động mạch tim như là cơn đau trước ngực;
-Ðau không biết nguyên nhân ở ngực, cằm, cổ, cánh tay mà các thử nghiệm khác đều không xác định được tại sao;
-Khi có cơn đau mới xảy ra ở ngực;
-Không có triệu chứng gì nhưng vài thử nghiệm khác cho là có thể bị bệnh tim mạch;
-Khi sẽ có phẫu thuật không liên hệ tới tim mạch nhưng có thể có rủi ro bệnh tim trong khi giải phẫu;
-Khi sẽ có giải phẫu về van tim;
-Khi đã có bệnh tim bẩm sinh;
-Khi đang bị suy tim;
-Khi có chấn thương ngực hoặc một bệnh tim nào đó.

Thông Tim-Ðặt Lưới
Khi tình trạng vữa xơ động mạch tim không có kết quả tốt với thay đổi nếp sống, dược phẩm, hoặc khi cơn đau tim càng ngày càng trầm trọng thì bác sĩ có thể đề nghị làm thông tim- đặt lưới (angioplasty balloon).
Trước khi thực hiện, bệnh nhân sẽ được khám tổng quát và làm một số thử nghiệm như:
1-Chụp một phim x-Quang đen trắng của lồng ngực.
Việc này rất dễ thực hiện nhưng cho ta nhiều điều cần biết: hình dạng lớn nhỏ của trái tim, của đại động mạch và tĩnh mạch phổi; tình trạng toàn hảo của hai lá phổi, màng phổi và phế quản.
2-Làm Ðiện Tâm Ðồ.
Mỗi làn trái tin đập một nhịp thì có những dòng điện phát ra từ một số tế bào đặc biệt của trái tim. Luồng điện chạy khắp tim, khiến tim co bóp. Ðiện tâm đồ ghi lại các sinh hoạt điện năng này.
Nhìn hình tâm đồ, bác sĩ có thể chẩn đoán các rối loạn về nhịp đập của tim; cấu tạo bất thường to nhỏ của tim, sự nuôi dưỡng của tế bào tim với oxy; có tiền sử hoặc đang có cơn đau tim; theo dõi tình trạng tim khi đang giải phẫu hoặc khi thông động mạch.
3-Thử nghiệm máu để coi mức cao thấp của cholesterol lành HDL, cholesterol dữ LDL; của các yếu tố giúp máu bớt loãng prothrombine, fibrinogen; các diêu tố tim CPK, LDH, Troponin mà khi lên cao có thể là dấu hiệu của cơn đau tim…

Tới ngày thông tim thì được nhắn nhủ không ăn từ nửa đêm hôm trước, điều chỉnh liều lượng hoặc ngưng một vài loại thuốc đang dùng, nhất là thuốc loãng máu, thuốc tiểu đường.
Kỹ thuật sẽ được một bác sĩ chuyên khoa tim có tu nghiệp thêm về phương pháp này thực hiện với sự tiếp tay của một nhóm chuyên viên điều dưỡng và kỹ thuật. Kỹ thuật thường được làm ở một trung tâm y tế có đơn vị tim mạch, để phòng hờ trường hợp cần cấp cứu giải phẫu tim.

Thông tim thường thực hiện ở động mạch đùi, đôi khi động mạch cánh tay hoặc cổ tay. Bệnh nhân không cần gây mê tổng quát mà chỉ một chút thuốc tê được chích vào háng để giảm đau. Do đó ta tỉnh táo trong suốt thời gian phương pháp được thực hiện.
Một vết cắt nhỏ trên da ở bẹn được rạch và một ống ngắn nhỏ được đẩy vào động mạch. Qua ống này, một ống thông hướng đạo dài hơn, có thể uốn cong, được luồn vào trong. Dưới sự hướng dẫn của X- quang, ống thông được đưa lên động mạch tim, nơi bị nghẹt. Ống đi lên rất nhẹ nhàng, ta không cảm thấy đau gì, ngoại trừ một chút thôn thốn ở bẹn mà thôi. Nếu đau thì cho bác sĩ hay ngay để họ đối phó.
Một chút dung dịch mầu cản quang được bơm vào ống, tới động mạch vành để chụp hình X quang, coi tắc nghẽn lớn nhỏ ra sao.
Rồi một ống khác nhỏ hơn đầu có mang một bong bóng xẹp được chuyền vào trong ống hướng đạo. Khi lên tới chỗ bị tắc nghẽn, thì bong bóng được bơm phồng lên. Lúc này máu tới tim sẽ giảm chút ít và ta thấy hơi đau nhói nơi ngực. Bong bóng được bơm phồng lên, xẹp xuống vài lần, sẽ đè vào nơi động mạch dính đầy chất béo, làm lòng động mạch mở rộng. Xong nhiệm vụ, bóng được làm xẹp trở lại.
Công hiệu của nong bóng không vĩnh viễn. Theo thống kê, có tới 1/3 bệnh nhân có thể bị nghẹt trở lại trong vòng vài tháng.
Ðể ngăn ngừa tái tắc nghẽn, một lưới gọi là stent nhỏ xíu được phát minh. Lưới nằm trên ống hướng đạo bong bóng, được đưa tới chỗ nghẹt. Bóng được bơm phồng, lưới mở ra và bám ép vào thành động mạch. Lưới an toàn nằm đó suốt đời người như một cái giá chống đỡ không cho động mạch nghẹt trở lại. Lưới làm bằng hợp kim không rỉ, không hư hao, không di chuyển và không trở ngại khi ta đi qua máy rà kim loại ở phi trường hoặc chup X-Quang cơ thể..
Ống hướng dẫn được rút ra và phương pháp thông tim đặt lưới hoàn tất. Trước sau chỉ mất vài giờ đồng hồ, đôi khi chỉ ba mươi phút dưới bàn tay điêu luyện của một chuyên viên đặt ống giầu kinh nghiệm.

Thường thường ta cần nằm lại nhà thương khoảng 24 giờ để bác sĩ theo dõi tình trạng sau giải phẫu.
Các ống đều được rút ra. Vết cắt trên da nơi bẹn và động mạch được băng bó để tránh chẩy máu, nhiễm trùng và để vết thương mau lành. Tim được tâm điện đồ theo dõi, để phát hiện và phòng ngừa biến chứng. Nên nằm nghỉ, chân duỗi thẳng
Một vài thuốc chống huyết cục như aspirin, thuốc kháng tiểu cầu, thuốc an thần được bác sĩ biên toa. Nên uống thuốc theo liều lượng, thời gian mà bác sĩ đã dặn.

Về nhà, nên nghỉ ngơi, tránh làm việc quá nặng trong dăm ngày, uống nhiều nước để loại chất mầu cản quang.
Ðể ý các dấu hiệu bất thường như chẩy máu, nhiễm trùng sưng đỏ, đau nơi vết thương ở bẹn, nhiệt độ cơ thể lên cao, trong người mệt mỏi, đau ngực, khó thở. Thông báo cho bác sĩ ngay.
Vài tuần sau, khi bác sĩ đồng ý, ta có thể đi làm trở lại được.
Và nhớ giữ ngày tái khám theo hẹn của bác sĩ.

Thế là từ nay ta không còn đau ngực, không còn lo ngại cơn suy tim, tai biến não, tàn phế cơ thể. Nhiều người thấy da dẻ hồng hào, mặt mũi tươi rói, sinh hoạt gia tăng, yêu đời hơn.
Nhưng nên lưu ý lành mạnh nếp sống, bỏ hút thuốc lá, ăn nhiều rau trái cây, bớt chất béo bão hòa động vật, vận động cơ thể đều đặn, giảm cân nếu quá mập phì, chữa các bệnh kinh niên như cao huyết áp, cao cholesterol, bệnh tiểu đường.
Và nhẹ nhàng sống trong niềm vui của Tâm Thân An Lạc với gia đình, thân hữu.

Bác sĩ Nguyễn Ý Ðức
Texas-Hoa Kỳ.